10. การทำนายการเกิดแผ่นดินไหว

วิดีโอการทำนายการเกิดแผ่นดินไหว

แนะนำเพื่อให้อ่านได้ต่อเนื่องให้ คลิกขวาเลือก Open link in new window

      ในปัจจุบัน นักวิทยาศาสตร์มีความเข้าใจในเรื่องแผ่นดินไหวมากขึ้นกว่าเมื่อประมาณ 60 ปีที่แล้ว แต่ก็ยังหาสาเหตุที่แท้จริงไม่ได้ จากสัตว์ที่สามารถเตือนการเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ ๆ

รูปปฏิกิริยาของสัตว์ที่มีความไวต่อภัยธรรมชาติ

      ยกตัวอย่างเช่น คางคก เมื่อเกิดแผ่นดินไหว คางคกจะมีปฏิกิริยาต่อการเกิดแผ่นดินไหว ซึ่งมันสามารถตรวจจับการเกิดแผ่นดินไหวได้ล่วงหน้าจากการสั่นสะเทือน โดยมันได้ออกมาสู่พื้นที่โล่งออกมาเป็นหลายหมื่นตัว จนเป็นที่ผิดสังเกต

รูปสัญชาติญาณของสัตว์มักจะมีความไวต่อแผ่นดินไหว

      จากการศึกษาทางสัตวะวิทยา พบว่าร้อยละ 96ของคางคกตัวผู้ จะสามารถทำนายการเกิดแผ่นดินไหวได้ล่วงหน้าถึง 5 วัน ก่อนที่จะเกิดแผ่นดินไหวขึ้น เช่นการเกิดแผ่นดินไหวที่ เมือง ลา คิวลา ประเทศอิตาลี (L'aquila Italy) ในปี พ.ศ. 2552 ซึ่งมีศูนย์กลางการเกิดแผ่นดินไหวห่างออกไปประมาณ 74 กิโลเมตร (46 ไมล์) 

รูปแผ่นดินไหวที่อิตาลี ปี พ.ศ. 2552

นักวิจัยยังไม่แน่ใจถึงสาเหตุว่า ทำไมคางคกถึงแสดงปฏิกิริยาเช่นนี้  แต่ก็เชื่อว่าพวกมันสามารถตรวจจับสัญญาณที่ละเอียดอ่อน เช่น การรั่วของก๊าซปล่อยออกมาจากใต้พื้นดิน และสามารถรู้สึกถึงอนุภาคประจุไฟฟ้าที่ออกมาก่อนที่จะมีการเกิดแผ่นดินไหว

รูปการทำนายแผ่นดินไหวจากเทคโนโลยีของมนุษย์

      ทีนี้มาดูมนุษย์กันบ้าง โดยนักวิทยาศาสตร์สามารถทำนายการเกิดแผ่นดินไหวที่สำคัญที่มีแนวโน้มที่จะเกิดขึ้น แต่ต้องขึ้นอยู่กับการทราบการเคลื่อนที่ของแผ่นเปลือกโลก และสถานที่ตั้งของอาณาบริเวณที่มีความผิดปกติ

รูปการทำนายการเกิดแผ่นดินไหว

      นอกจากนี้นักวิทยาศาสตร์ยังคงสามารถคาดเดาได้ทั่วไป เกี่ยวกับการเกิดแผ่นดินไหวที่อาจเกิดขึ้นได้ในบางพื้นที่ โดยดูได้จากประวัติความเป็นมาของการเกิดแผ่นดินไหวในภูมิภาคนั้น ๆ  และตรวจสอบจากแนวที่ตั้งอาคาร และสิ่งปลูกสร้าง

      ยกตัวอย่างเช่น ถ้าบริเวณหนึ่งเคยเกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ในช่วงระยะเวลา 200 ปีที่ผ่านมา นักวิทยาศาสตร์สามารถคำนวณความน่าจะเป็นของแผ่นดินไหวบริเวณนั้นว่ามันอาจเกิดขึ้นอีกภายใน 50 ปีต่อจากนี้โดยมีความเป็นไปได้ที่อาจเกิดขึ้น อาจมากถึง 50%

      แต่การทำนายเหล่านี้อาจไม่ค่อยเป็นที่น่าเชื่อถือเพราะ เมื่อความเครียดถูกปล่อยออกมาจากระนาบรอยเลื่อน มันก็อาจจะไปเพิ่มความเครียดในระนาบในแนวอื่น ๆ ได้ เป็นผลให้ การคาดการณ์การเกิดแผ่นดินไหวส่วนใหญ่คลุมเครือ

รูปคอมพิวเตอร์จำลองแผนที่ ในการคาดการณ์การเกิดแผ่นดินไหว

      วิธีการที่ดีที่สุดนักวิทยาศาสตร์ที่ประสบความสำเร็จในการทำนายแผ่นดินไหวได้แม่นยำมากขึ้น โดยทำนายจากการเกิดอาฟเตอร์ช็อก ซึ่งจะเกิดหลังจากการไหวหลัก การคาดการณ์เหล่านี้จะขึ้นอยู่กับการวิจัยรูปแบบอาฟเตอร์ช็อก นักวิทยาศาสตร์สามารถทำนายได้อย่างดี ในวิธีการเกิดขึ้นของแผ่นดินไหว และอาจเกิดลุกลามไปตามแนวรอยเลื่อนที่จะทำให้เกิดแผ่นดินไหวเพิ่มเติมที่อยู่ใกล้เคียง และเกี่ยวโยงกัน

รูปการคาดการณ์แผ่นดินไหวจากค่าของสนามแม่เหล็กโลก

      ส่วนการทำนายในรูปแบบอื่น ๆ ของการศึกษาแผ่นดินไหว ก็คือดูค่าความสัมพันธ์กันระหว่าง ค่าของแม่เหล็ก และประจุไฟฟ้าในหิน อีกทั้งแผ่นดินไหวที่เกิดขึ้น ทำให้นักวิทยาศาสตร์บางคนมีสมมติฐานถึงการเปลี่ยนแปลงของสนามแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีความเปลี่ยนแปลงไปก่อนที่จะเกิดแผ่นดินไหว

      นอกจากนี้ยังมีการศึกษาของการไหลซึมของก๊าซ และอาจทำนายได้จากการทรุดเอียงของแผ่นดินซึ่งเป็นสัญญาณเตือนถึงการเกิดแผ่นดินไหว

รูปตัวอย่างการทรุดเอียงของแผ่นดิน

      ในปี พ.ศ. 2552 ช่างเทคนิคที่สถาบันแห่งชาติฟิสิกส์นิวเคลียร์ของอิตาลี อ้างว่าเขาสามารถทำนายการเกิดแผ่นดินไหวที่ ลา คิวลา โดยการวัดก๊าซเรดอน (Radon) ที่ไหลซึมออกมาจากเปลือกโลก ซึ่งการค้นพบของเขายังคงมีการโต้เถียงกันอยู่

      การทำนายการเกิดแผ่นดินไหวได้ล่วงหน้า เป็นการเตรียมความพร้อมของมนุษย์ให้มีการเตรียมตัว และเพื่อลดความสูญเสียในชีวิต

ข้อคิดดี ๆ ที่นำมาฝาก

“การศึกษา คือความรู้ที่ได้มา ไม่ใช่สถาบัน”