2. ข้อมูลทางแผ่นดินไหว

      ในทางเทคนิค แผ่นดินไหวก็คือ การสั่นสะเทือน (Vibration) จนทำให้เปลือกโลกเกิดการเคลื่อนที่ การที่เกิดการสั่นไหวของแผ่นดินมีสาเหตุได้หลายประการ อาทิเช่น อุกาบาตพุ่งชนโลก (Meteor impact), การระเบิดของภูเขาไฟ (Volcanic eruptions) ในบางครั้งก็เกิดจากน้ำมือมนุษย์ เช่น การทำเหมืองใต้พื้นดิน แล้วเหมืองเกิดการยุบตัว, การทดลองอาวุธนิวเคลียร์ใต้ดิน 

      แต่ส่วนใหญ่เกิดจากธรรมชาติอันเนื่องมาจากการเคลื่อนตัวของผืนดินที่เรียกว่า แผ่นเปลือกโลก (Tectonic plates)  

รูป รู้หรือเปล่า โลกที่เราอาศัยอยู่นี่ พื้นโลกเหมือนเปลือกไข่ที่ร้าวตัว

แนะนำเพื่อให้อ่านได้ต่อเนื่องให้ คลิกขวาเลือก Open link in new window

รูปแผนที่โลก ที่แสดงส่วนของแผ่นเปลือกโลก

รูปแผ่นเปลือกโลกบางแห่งจะซ้อนกันแบบนี้

      ได้มีการสำรวจทางธรณีวิทยาของสหรัฐอเมริกา มีการประมาณการว่า ในแต่ละปี จะเกิดการสั่นไหวของแผ่นดินทั่วโลกทั้งบนบก และในทะเลถึง 1.3 ล้านครั้ง แต่ส่วนใหญ่ขนาดไม่เกิน 2 ริตเตอร์ ซึ่งมนุษย์จะไม่สามารถสังเกตถึงการสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้นได้ ซึ่งส่วนใหญ่จะมีขนาดเล็ก และเกิดขึ้นห่างไกลจากแหล่งที่อยู่อาศัยของมนุษย์ จึงยังไม่มีความจำเป็นที่จะแจ้งให้คนที่อยู่ในบริเวณนั้น ๆ ทราบ แต่จะมีการแจ้งเตือนในเหตุการณ์ที่ใหญ่ และจุดที่เกิดใกล้กับผู้คนอาศัยอยู่

รูปแผ่นดินไหว

      การเกิดแผ่นดินไหวในช่วงหลายปีที่ผ่านมาจะก่อให้เกิดความรุนแรง และความเสียหายต่อชีวิต และทรัพย์สินเป็นอย่างมาก บางครั้งการเกิดแผ่นดินไหวยังส่งผลให้เกิด คลื่นสึนามิ (Tsunami), ดินโคลนถล่ม (Avalanches) และแผ่นดินเลื่อนตัว (Landslides)   

      ครั้งหนึ่งแผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นที่ มณฑลชานซี ประเทศจีน วัดได้ 8 ริตเตอร์ ในปี พ.ศ. 2099 ตามประวัติศาสตร์ กำแพงเมือง, วัด, สถานที่ราชการ และบ้านเรือนพังเสียหายทั้งหมด

      ว่ากันว่าทำให้คนตายมีมากกว่า 830,000 คน แต่มีนักวิชาการที่ชื่อ ฉิน เคดา (Qin Keda) ผู้ซึ่งรอดจากแผ่นดินไหวครั้งนั้น ต่อมาเขาให้สิ่งที่ซึ่งเป็นคำแนะนำที่สำคัญในการเตรียมความพร้อม นับเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ กล่าวว่า “ในตอนเริ่มต้นของการเกิดแผ่นดินไหว ทุกคนที่อยู่ในบ้านไม่ควรออกไปในทันที (At the very beginning of the earthquake, people indoors should not go out immediately)”

      เขาแนะนำต่ออีกว่า “เพียงแต่ให้หมอบลง และรอโอกาส แม้ว่ารัง (บ้าน ที่พัก) จะยุบตัว แต่มันยังรักษาชีวิตไว้ได้เหมือนอยู่ภายในไข่ที่ยังคงรักษา เยื่อไข่ภายในไว้ได้ (Just crouch down and wait for chances. Even if the nest is collapsed, some eggs in it may still be kept intact)”

      หัวข้อถัดไป จะเรียนรู้เกี่ยวกับ แรงที่ทรงประสิทธิภาพจนเกิดการสั่นสะเทือนที่รุนแรงจนเป็นเหตุให้เกิดแผ่นดินไหว และจะอธิบายว่าทำไมแผ่นดินไหวในบางภูมิภาคถึงเกิดขึ้นบ่อย

ข้อคิดดี ๆ ที่นำมาฝาก

“มังกรถ้าไร้หัว หางก็ตีกันเอง

ถ้าคานบนเอน คานล่างก็เบี้ยว

ถ้าเสาเอกเฉียง เสาโทก็เฉ”

ขงเบ้ง