บทความ
 เคมี (Chemistry)
 สู่อิสรภาพทางการเงิน (To Financial Freedom)
 การคำนวณ และออกแบบ (Calculation and design)
 เทคโนโลยีการเกษตร (Agricultural Technology)
 เครื่องมือกล (Machine tools)
 Laws of Nature
 อวกาศ
 พลังงาน
 อิเล็กทรอนิกส์
 ทฤษฏีสัมพัทธภาพ
 ไครโอเจนิกส์
 เฮลิคอปเตอร์
 เกียร์อัตโนมัติ
 โทรศัพท์มือถือ
 ยาง
 รถไฟความเร็วสูง
 คลัตช์ และกระปุกเกียร์ธรรมดา
 เจ็ทแพ็ค
 แผ่นดินไหว
 คู่มือ ต้องรอด
 โรงไฟฟ้าพลังน้ำ
 ดาวเทียม
 เชื่อมโลหะใต้น้ำ
 กังหันลมผลิตไฟฟ้า
 เครื่องยนต์ดีเซล
 เครื่องยนต์เบนซิน
 คัมภีร์สงครามซุนวู ฉบับเข้าใจง่าย
 โลหะ
 ฟิสิกส์
 ปัญหาพระยามิลินท์
 ยานยนต์สมัยใหม่
 แมคาทรอนิกส์
 เครื่องกล 6 แกน
 เครื่องยนต์เจ็ท
 หุ่นยนต์
 สินค้า ผลงาน
 เขียนแบบ
 ออกแบบ คำนวณ
 วางโครงการ
 งานโลหะ
 อุปกรณ์
 เครื่องกล
วันนี้ 1,571
เมื่อวาน 1,080
สัปดาห์นี้ 5,805
สัปดาห์ก่อน 15,976
เดือนนี้ 68,731
เดือนก่อน 47,501
ทั้งหมด 4,336,618
  Your IP :44.206.227.65

6. วิชาแผ่นดินไหว (Seismology)

 

      ในบทความนี้ จะได้เรียนรู้ถึงความแตกต่างกันทั้งสามประเภทของคลื่นไหวสะเทือน เพราะคลื่นเหล่านี้เดินทางด้วยความเร็วที่แตกต่างกัน ขณะที่ความเร็วที่แท้จริงของคลื่นพี และคลื่นเอสแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับโครงสร้างของวัตถุที่เคลื่อนที่ผ่าน

 

      อัตราส่วนระหว่างความเร็วของคลื่นสองคลื่นจะมีค่าคงที่สัมพันธ์กันในการเกิดแผ่นดินไหวเกือบทุกครั้งที่เกิดขึ้น โดยทั่วไปแล้ว คลื่นพีจะเคลื่อนที่ได้เร็วว่าคลื่นเอส 1.7 เท่า

 

                การใช้อัตราส่วนนี้ ทำให้นักวิทยาศาสตร์สามารถคำนวณ ระยะทางระหว่างจุดใด ๆ บนพื้นผิวโลก กับจุดศูนย์กลางของแผ่นดินไหว (Earthquake’s focus) การเกิดการสั่นสะเทือนจนเกิดความเสียหาย การวัดจะวัดได้จากเครื่องวัดแผ่นดินไหว เครื่องนี้จะทำการตรวจสอบความแตกต่างของคลื่นที่เกิดขึ้น

 

รูปจากคลื่นไหวสะเทือนที่เกิดขึ้น เครื่องวัดแผ่นดินไหวสามารถจับ และแบ่งค่าความถี่ได้

แนะนำเพื่อให้อ่านได้ต่อเนื่องให้ คลิกขวาเลือก Open link in new window

 

      การทำแบบนี้ก็เพื่อหาระยะทางระหว่างเครื่องวัดแผ่นดินไหว กับศูนย์กลางของการเกิดแผ่นดินไหว โดยนักวิทยาศาสตร์มีความจำเป็นที่จะต้องรู้เวลาที่คลื่นจะเดินทางมาถึง

 

รูปเครื่องวัดแสดงให้เห็นคลื่นต่าง ๆ

 

      ด้วยข้อมูลเหล่านี้ พวกเขาก็จะทราบเวลาที่จะมาถึงระหว่างคลื่นทั้งสองคลื่น และจากการตรวจสอบแผนภูมิพิเศษของนักวิทยาศาสตร์ที่จะบอกพวกเขาถึงระยะทางของคลื่นที่จะเคลื่อนที่ขึ้นอยู่กับการล่าช้าของการมาถึงของคลื่นแต่ละแบบ

 

       ถ้ามีการรวบรวมข้อมูลเครื่องวัดแผ่นดินไหว ได้สามจุด หรือมากกว่านั้น จะสามารถคำนวณหาตำแหน่งของจุดศูนย์กลางแผ่นดินไหวได้ โดยผ่านกระบวนการที่เรียกว่า สามเหลี่ยมหาระยะ (Trilateration) (เป็นหลักการของระบบกำหนดตำแหน่งบนพื้นโลก หรือจีพีเอส (Global Positioning System: GPS) ด้วยดาวเทียม)

 

รูปวิธีการสามเหลี่ยมหาระยะ

 

วิดีโออธิบายการหาตำแหน่งบนพื้นโลกด้วยวิธีการสามเหลี่ยมหาระยะ

 

หลักการพื้นฐานของมันก็คือ การลากวงกลมจินตนาการลงบนแผ่นที่ล้อมรอบแต่ละที่ ที่มีเครื่องวัดแผ่นดินไหวที่สามารถตรวจจับได้ จากจุดศูนย์กลางไปจนถึงระยะที่เครื่องวัดจับได้เราเรียกว่าค่า เอ็กซ์ (X) ซึ่งเป็นจุดที่เครื่องตั้งอยู่ไปจนถึงจุดศูนย์กลางที่เป็นรัศมี

 

      ถ้าเครื่องวัดแผ่นดินไหววัดได้เพียงวงกลม 2 วง จากทั้งหมด มีความเป็นไปได้ที่จะมีจุดศูนย์กลางของแผ่นดินไหวอยู่ถึง 2 ที่ ที่วงกลมทั้ง 2 ตัดกัน  

 

รูปเครื่องตรวจจับแผ่นดินไหวจับได้เพียง 2 จุด ความเป็นไปได้ที่จะเป็นศูนย์กลางของแผ่นดินไหวจะมี 2 ที่

 

      หน่วยที่วัดได้คือ ระยะทาง มีหน่วยเป็นกิโลเมตร หรือเป็นไมล์ เครื่องวัดแผ่นดินไหวคือจุดศูนย์กลางของวงกลมแต่ละเครื่อง วงกลมทั้งสามวงตัดกันที่ใด มีความเป็นไปได้สูงว่าที่นั่นคือจุดศูนย์กลางของแผ่นดินไหวนั่นเอง

 

รูปการหาจุดศูนย์กลางของแผ่นดินไหวด้วยวิธีการสามเหลี่ยมหาระยะ

 

 

7. ปรากฏการณ์ไหล

 

      ในบางพื้นที่ ความเสียหายที่เกิดจากการแผ่นดินไหวที่มีความรุนแรงส่งผลให้เกิดปรากฏการณ์ไหล หรือ การเกิดธรณีสูบ (Liquefaction: การที่ดินทรายแปลงสถานะเป็นของเหลว เนื่องจากการเกิดความดันสูง จนทำให้เป็นของเหลว)

 

วิดีโอแสดงปรากฏการณ์ไหลของตะกอนดิน

 

      เกิดจากการที่ดินทรายในบริเวณหนึ่งได้รับน้ำแล้วจนมันอิ่มตัว ไม่สามารถรับน้ำไว้ได้อีก โชคร้ายที่เกิดแผ่นดินไหวในบริเวณนี้ ความรุนแรงของการสั่นสะเทือนของการเกิดแผ่นดินไหวทำให้ตะกอนที่อยู่บริเวณนั้นหลวมตัว และทำให้มันสามารถเลื่อนไหลได้เหมือนของเหลว จนทำให้ตะกอนดินทรายบริเวณนั้นถูกแรงบีบอัดทำให้ตะกอนพวกนี้อาจไหลพุ่งขึ้นมา หรือบางครั้งก็ยุบตัวไหลลงไปใต้พื้นดิน กรณีนี้มักจะเกิดขึ้นเป็นหย่อม ๆ และอาจจะเกิดเป็นแนวก็ได้ 

 

รูปการเกิดปรากฏการณ์ไหลของดิน

 

      เมื่อบ้าน อาคาร หรือสิ่งปลูกสร้าง ตั้งอยู่ในบริเวณเหล่านี้ ปรากฏการณ์ไหลของดินบริเวณนั้นทำให้สิ่งปลูกสร้างอาจเกิดการยุบตัว และพังลงมาได้ง่ายขึ้น พื้นดินสิ่งก่อสร้างพัฒนาสูงตั้งอยู่บนวัสดุที่วางตัวแบบหลวม ๆ ก็อาจประสบความเสียหายอย่างรุนแรงได้ ถึงแม้เกิดแผ่นดินไหวที่ไม่ค่อยรุนแรงก็ตาม

 

รูปการเกิดปรากฏการณ์ไหลของตะกอนดินจนบ้านเอียง

 

วิดีโอหลังจากการแผ่นดินไหวแล้ว ก็เกิดปรากฏการณ์ไหลของตะกอนดิน ที่ไครสต์เชิร์ช ประเทศนิวซีแลนด์

 

การคำนวณจุดเริ่มต้นของการเกิดแผ่นดินไหว นักวิทยาศาสตร์ยังจะต้องวัดความแรงของมัน ซึ่งในหัวข้อหน้าจะได้กล่าวถึงมาตราวัดริตเตอร์

 

 

ข้อคิดดี ๆ ที่นำมาฝาก

 

 

“ปลาใหญ่มักตายน้ำตื้น”

Share on Facebook
 
Google

WWW
http://www.thummech.com/
ฟังเพลงออนไลน์ คลิกเลย
 
Copyright © 2013-2015 Thummech All Rights Reserved. 
Powered by  ThaiWebPlus 
คนธรรมดามีความรู้คือคนฉลาด คนฉลาดมีความเข้าใจคือคนธรรมดา