ปัญหาที่ ๑๐ ลิง

      พระเจ้ามิลินท์ตรัสถามว่า “ดูก่อนพระนาคเสน ผู้ปฏิบัติต้องถือองค์ ๒ แห่งลิงนั้น เป็นไฉน”

รูปลิง

      พระนาคเสนทูลตอบว่า “ขอถวายพระพร นิสัยลิง

      ๑. เมื่ออยู่ย่อมในที่อันควร เช่นร่มไม้ใหญ่ๆ ซึ่งมีกิ่งก้านปกคลุมป้องกันภัยทั้งหลายได้ ฉันใด ผู้ประกอบความเพียรก็ต้องเป็นฉันนั้นเหมือนกัน คือต้องอาศัยกัลยาณมิตรผู้มีความละอายมีศีลเป็นที่รัก มีธรรมอันงามเป็นต้นฉะนั้น

      ๒. ลิง เมื่ออาศัยอยู่ที่ต้นไม้ใด ถ้าหลับก็หลับอยู่ที่ต้นไม้นั้นตลอดคืนยังรุ่ง ฉันใด ผู้ประกอบความเพียรก็ต้องมุ่งอาศัยอยู่ในป่า ยืน เดิน นั่ง นอนอยู่ในรามป่านั้นแล เจริญซึ่งสติปัฏฐานอยู่เนือง ๆ

ฉะนั้น แม้พระสารีบุตรเถรเจ้าก็ได้กล่าวไว้ว่า ภิกษุจงกรม ยืน เดิน นั่ง นอนในราวป่า ย่อมสง่างาม เพราะว่าการเช่นนั้นพุทธาทิบัณฑิตย่อมสรรเสริญ”

      พระเจ้ามิลินท์ตรัสว่า “ชอบแล้ว”

จบวรรคที่ ๑

วรรคที่ ๒

ปัญหาที่ ๑ เถาน้ำเต้า

      พระเจ้ามิลินท์ตรัสถามว่า “ดูก่อนพระนาคเสน ผู้ปฏิบัติองค์หนึ่งเถาน้ำเต้า นั้นเป็นไฉน”

รูปน้ำเต้า

      พระนาคเสนทูลตอบว่า “ขอถวายพระพร เถาน้ำเต้าย่อมเลื้อยเกาะไปบนหญ้า หรือบนต้นไม้ แล้วย่อมงอกงามที่นั้น ๆ ฉันใด

      ผู้ประกอบความเพียร ใคร่จะบำเพ็ญให้งอกงามขึ้น ก็ต้องเป็นฉันนั้น คือตั้งใจยึดพระอรหัตต์เป็นอารมณ์

      แม้พระสารีบุตรก็ได้กล่าวไว้ว่า  เมื่อใคร่ต่อประอรหัตต์ผลก็พึงหน่วงอารมณ์เจริญ อเสขผลเช่นเดียวกับ เถาน้ำเต้ายึดเหนี่ยวไปบนหญ้าเป็นต้นแล้วเลื้อยเรื่อยไปฉะนั้น”

      พระเจ้ามิลินท์ตรัสตอบว่า “ชอบแล้ว”